فواید و مزایای قصهگویی برای کودکان
بهترین زمان برای یادگیری و به دست آوردن تجربه، دوران کودکی است. چه حیف میشود که ما بزرگترها دوران کودکی فرزندانمان را نادیده بگیریم. بهترین و طلاییترین دورانی که میتوانیم نقش پررنگی در زندگی و آینده کودکانمان داشته باشیم.
داستانهایی که در زمان کودکی ما برایمان تعریف کردند، یا به صورت نمایش و کارتون از تلویزیون پخش میشد را به یاد آورید. چه تصویری از آنها برایتان باقی مانده است؟ حال به دنیای کودکی خود برگردید، چه احساسی از داستانها دارید، شادی، ناراحتی، خشم و یا اندوه.
همانطور که میدانید کتاب چه برای کودکان و چه برای بزرگسالان بسیار مفید خواهد بود. زیرا شخصیت افراد از طریق خواندن کتاب و تجربیاتی که در زندگی به دست میآورند، شکل میگیرد.
زمانهای مهم برای خواندن کتاب برای کودکانمان
بهترین زمان، هنگام خواب، منتظر ماندن در صف اتوبوس و یا مترو، منتظر ماندن جهت نوبت دکتر و یا زمانهایی که کودکتان حوصله فعالیت کردن و یا بازی کردن ندارد.
این زمانها میتواند به شما کمک کند که کودک شما کمتر ایراد بگیرید و زودتر آرام شود و به داستانی که برایش تعریف میکنید، گوش خواهد کرد.
همچنین زمانهایی هم هستند که شما میخواهید تایم خود را به کودک خود اختصاص دهید. معمولا کودک را به پارک و یا شهربازی و یا رستوران مورد علاقه او میبرید.
اما ما میخواهیم به شما پیشنهاد دهیم که آنها را به کتاب فروشی و یا شهر کتاب که وسعت بیشتری نسبت به کتاب فروشی دارند، ببرید و او را به سمت کتاب کودکان هدایت کرده و با گردشی کوچک در میان کتابها، آنها را به نگاه کردن و خواندن کتابها تشویق کنید.
کتاب ابزاری تاثیر گذار در کودکان
کتاب خواندن ابزاری قدرتمند است، که میتواند در رشد کودک تاثیر معکوس بگذارد. اگر از کتابهایی که مناسب کودک خود نیست استفاده کنید و یا از محتواهای نامناسب استفاده کنید، نه تنها تاثیر مثبت ندارد، بلکه تاثیرات مخربی نیز بر روی ذهن و روان کودک نیز خواهد گذاشت.
قصهگویی و تاثیر آن بر روی رفتار کودکان
قصهگویی و یا خواندن کتاب داستان برای کودکان، بهترین راه برای نزدیک شدن به آنها است. بسیاری از ناهنجاریهای کودکان را از طریق قصهگویی درمان میکنند.
بعضی از داستانها بسیار مورد توجه کودکان شما قرار میگیرد. به همین منظور دقت کنید که کودک شما جذب چه شخصیتهایی و یا چه داستانهایی میشود. این موارد میتواند به شما کمک کند که شما با شخصیت کودک خود بهتر آشنا شوید و با انواع ناهنجاریهای کودک را نیز بهتر تشخیص دهید.
شاید پیش خودتان فکر کنید که چگونه یک کودکی که پرخاشگری دارد و یا کودکی که خجالتی است را میتوان از طریق کتابهای داستان تشخیص داد؟ زمانی که کودک داستانی را میشنود، حسی را تجربه میکند و آن حس را از خود بروز میدهد. ممکن است به هنگام خواندن کتاب، کودک شما عصبانی شود و یا از شما خجالت بکشد و یا خود را در گوشهایی قایم کند، این رفتارها میتواند نشان دهنده رفتارهای مخرب کودک باشد.
فرصت طلایی قصهگویی چه زمانی است؟
قصهگویی و یا تعریف کردن داستان برای کودکان اصلا آسان نیست. زیرا آرام کردن کودک و تعریف قصه میتواند برای والدین بسیار سخت باشد. اما بهترین زمان برای تعریف قصه زمانی است که کودک از هرگونه فعالیتی دست کشیده و خسته در گوشهایی نشسته و یا زمان خواب او نزدیک است.
شما میتوانید از این فرصت طلایی استفاده کنید و برای کودک خود قصه بخوانید. قصههای شیرین فارسی که بیانگر فرهنگ و تمدن ایرانی است، میتواند بسیار مناسب کودکان باشد. داستانهایی که از حافظ، سعدی، یا اشعار زیبای مصطفی رحماندوست و یا بسیاری از نویسندگانی که در ایران و برای کودکان ما داستان مینویسند را برای آنها بیان کنید.
مهمترین فواید داستان گویی برای کودکان
افزایش هوش و حافظه
زمانی که داستانی را تعریف میکنید، کودک در ناخودآگاه خود تصویری از کتاب را برای خود به نمایش میکشد. این تصویرسازی میتواند به تقویت حافظه کمک کند.
کنترل استرس
کودکانی که بسیار استرسی بوده و دائما در حال جنب و جوش هستند، زمانیکه برایشان داستانی را تعریف میکنید، بعد از مدتی متوجه میشوید که کودک با آرامش و بسیار آسوده در کنار شما نشسته و به داستان گوش میکند.
تحریک قوه تخیل
کودکانی که به دنبال کشف کردن موضوعات جدید هستند، همیشه از شما و یا بزرگترهای خود سوال میپرسند. وقتی شما داستانی را برای آنها تعریف میکنید، آنها ممکن است سوالاتی را در قوه تخیل خود مطرح کنند و آن سوالات را از شما بپرسند.
احساس نزدیک بودن با کودک
خیلی از والدین این دغدغه را دارند که نمیتوانند با فرزندشان ارتباط بگیرند. شما زمانیکه قصهایی را برای کودک تعریف میکنید، در حقیقت زمانی را فقط و فقط برای او اختصاص میدهید. این موضوع باعث میشود که کودک احساس کند اکنون شما فقط به او توجه میکنید، به همین دلیل به سمت شما کشیده شده و به شما نزدیکتر میشود.
هنگام خواندن کتاب داستان به چه نکاتی دقت کنید
به کارگیری محتوای مناسب
هنگامی که کتابی را برای کودک خود انتخاب میکنید تا برایش داستانی را تعریف کنید، از قبل به محتوای کتاب نگاه کنید. محتوای کتاب اگر بار منفی مانند غم و یا اندوه را به کودک انتقال دهد، میتواند بسیار برای روحیه و آینده کودک تخریب کننده باشد.
به کارگیری عکسهای مناسب
هرگز از کتابهایی که دارای تصاویر خشن مانند بریدن سر و یا تصاویری که میتوانند غم، خشم و یا اندوه را به کودک انتقال دهد، استفاده نکنید.
استفاده از تصاویر رنگارنگ
برخی از کتابها هستند که تصاویر سیاه و سفید دارند، هرگز برای کودک از کتابهای کهنه و یا کتابهایی که تصاویر سیاه و یا سفید دارند، تهیه نکنید و یا برایشان از این کتابها داستان نگویید.
سخن نهایی
قصهگویی و قصهسرایی برای کودک هم جذاب است و هم سخت. جذاب چون شما با داستانهایی شیرین و کودکانهایی که برای کودکی دوست داشتنی تعریف میکنید، احساس خوبی را بین خود و آن کودک زیبا ایجاد میکنید. سخت، چون کودکان عاشق فعالیت هستند و شاید مثل ما بزرگترها در گوشهایی ننشینند و به شما گوش کنند. ممکن است بارها از شما بخواهند که به جای خواندن کتاب، با آنها بازی کنید.