کتاب صوتی روال عادی (نمایش صوتی)

– رفیق شفیق لوئیس بونوئل و یک هنرمند همه‌فن‌حریف:
«ژان کلود کری‌یر» نویسنده، بازیگر و کارگردان شهیر فرانسوی است که سپتامبر ۱۹۳۱ متولد شد و فوریه‌ی ۲۰۲۱ پس از سال‌ها فعالیت هنری در ۸۹ سالگی درگذشت. او در دوران فعالیتش در حوزه‌های ادبیات، سینما و تئاتر، وظایف گوناگونی را تجربه کرد: از بازیگری و کارگردانی تا فیلمنامه‌نویسی و نمایشنامه‌نویسی. یکی از نقاط عطف فعالیت‌های کری‌یر، همکاری او با لوئیس بونوئل بود. بونوئل شش فیلمنامه را با همراهی او نوشت که آثار مهمی چون «بل دو ژور»، «جذابیت پنهان بورژوازی»، «شبح آزادی» و «میل مبهم هوس» از آن دسته‌اند. بونوئل علاوه بر همکاری سینمایی با بونوئل تا مرگ این کارگردان بزرگ اسپانیایی، نزدیک‌ترین دوست او بود و هم‌او بود که بونوئل را واداشت داستان زندگی‌اش را تعریف کند و کتاب درخشان «با آخرین نفس‌هایم» بدون پی‌گیری‌های کری‌یر هیچ‌گاه وجود نمی‌‎داشت. اما فعالیت سینمایی او به همکاری با بونوئل محدود نمی‌شود. کری‌یر با کارگردانان بزرگ دیگری نیز از سراسر جهان همکاری کرد که از این بین می‌توان به نام‌های آشنایی چون «میلوش فورمن»، «فیلیپ کافمن»، «آندری وایدا»، «ژان لوک گدار» و «ناگیسا اوشیما» اشاره کرد. کری‌یر برای فیلمنامه‌هایش سه بار نامزد جایزه‌ی اسکار شد، اما برنده‌ی هیچ‌یک نشد. فیلم‌های کوتاهش توفیق بیشتری در فستیوال‌های سینمایی داشتند و او یک اسکار و یک نخل طلای کن را برایشان کسب کرد. اما آکادمی اسکار در سال ۲۰۱۴، جایزه‌ی اسکار افتخاری خود را به این هنرمند بزرگ اهدا کرد.

– استاد اقتباس‌های از آثار بزرگ ادبی:
کری‌یر که به‌قول محسن آزرم ادبیات داستانی را هم به‌اندازه‌ی سینما خوب می‌شناخت، همیشه راهی برای ترجمه‌ی کلمه به تصویر پیدا می‌کرد. از همین رو، یکی دیگر از توانایی‌های ویژه‌ای که نام ژان کلود کری‌یر را جاودان کرده، اقتباس‌های سینمایی و نمایشی او از آثار بزرگ است. علاوه بر برخی آثار بونوئل که اقتباسی بودند، می‌توان به «بار هستی» اثر «میلان کوندرا»، «طبل حلبی» نوشته‌ی «گونتر گراس» و «عشق سوان» از «مارسل پروست» نیز اشاره کرد. کری‌یر که سال‌ها و تا مرگش با همسری ایرانی، یعنی «نهال تجدد» زندگی می‌کرد، «منطق‌الطیر»، منظومه‌ی بی‌تکرار «عطار نیشابوری» را هم در قالب نمایشنامه نوشت که «پیتر بروک» پرآوازه آن را روی صحنه برد. خارج از جهان نوشتن، کری‌یر در چندین فیلم هم به‌عنوان بازیگر حضور داشته که شاید نام‌آشناترین آن‌ها برای ما «کپی برابر اصل» اثر «عباس کیارستمی» باشد.

– ما فقط دروغ را باور می‌کنیم:
ژان کلود کری‌یر نمایش روال عادی را تنها با دو کاراکتر پیش می‌برد: یک خبرچین و یک کمیسر که هر دو در خدمت حکومتی تمامیت‌خواه کار می‌کنند. کمیسر، خبرچینش را احضار کرده، چراکه اعمالِ خودِ خبرچین را نیز به کمیسر لو داده‌اند. نویسنده در این اثر، نمایی از ترس و نکبتِ زندگی زیر سایه‌ی یک حکومت توتالیتر را به دست می‌دهد. در جهان آشنایی که کری‌یر در روال عادی خلق کرده، یک خبرچین هم از آن گزندی که خود عاملش بوده، جان به در نمی‌برد. حال می‌شود این ترس فردی و اجتماعی و نیز احساس عدم امنیت را به تمام شهروندان چنین جامعه‌ای تأمیم داد.

– نسخه‌ی صوتی نمایش روال عادی:
نمایش صوتی «روال عادی» اثر «ژان کلود کری‌یر» نتیجه‌ی همکاری نشر صوتی آوانامه و «نشر بیدگل» است. ترجمه‌ی اثر بر عهده‌ی «اصغر نوری» بوده است. در این نمایش «آرمان سلطان‌زاده» و «مهدی صفری» به نقش‌آفرینی پرداخته‌اند و کارگردانی اثر هم برعهده‌ی «آرمان سلطان‌زاده» بوده است. همچنین تدوین و فضاسازی این نمایش صوتی را «میلاد احمدیان» انجام داده است.